Thursday, August 07, 2008




بايراق تارتيشمالارينين گره كليلييي و يارارلاري

مئهران باهارلي

http://millibayraq.blogspot.com/

گونئي آزربايجان بايراغينين ييرمينجي يوز ايل تاريخي حاققيندا يازديغيم يازيني، فارسجا قلمه آلمامين باشليجا ندني، واخت آزليغي ايدي. هر يازيني ايكي تورك و فارس ديللرينده يازمايا ايمكانيم اولماديغي اوچون، گنه لده هر بير يازينين ديليني، او يازيداكي موخاطبلريمين كيم اولدوغونا گؤره سئچيره م. آيريجا ييرمينجي يوز ايل گونئي آزربايجان بايراغينين تاريخي و ده قاجار-مشروطييت تورك بايراغي ايله ايلگيلي بير يازينين، فارس ديلينده يئري بوش اولدوغونو گؤره ره ك، او يازيمي فارسجا يازمايا قرار وئرديم. آنجاق من ده، مجبورييت اولماديغي صورتده، نثر ديليميزين -اؤزه لليكله سيياسي و عئلمي قونولاردا- موطلقن توركجه اولماس گره كدييينه اينانيرام.

بايراق تارتيشمالارينا گلينجه، بو تارتيشمانين گونئي آزربايجان اوچون گئرچه ك بير بايراغين بليرله نيب سئچيلمه سي قونوسوندا فايدالي اولاجاغي كسيندير. آنجاق بو فايدا، بايراق تارتيشماسينين يارار و گؤره ولرينين هاميسي اولماييب، اونون فايدالارينين يالنيز يوزده اونلاري ايله محدوددور. دئمك من بو تارتيشمالاردان دوغاجاق اولان فايدالارين يوزده دوخسانيندان چوخونون، باشقا آلانلاردا اولدوغونا اينانيرام. قيسساجا:

١- بير بايراغين نئجه يارانماسي، اونا باغليليق دويقوسونون هانسي شكيلده اورتايا چيخماسي، قوتسالليغينين نئجه اولوشماسي، ... حاققيندا سؤيله نه ن دوشونجه و تثبيتلرين چوخو- دوغرو اولماقلا بيرليكده- بيز دئييل، داها ايستاندارد و ايدئال بير خالق و قوشوللار، ميللتله شمه سيني تاماملاميش بير خالق اوچون گئچه رليدير. بيزيم خالق ايسه بير ياندان بوتونويله، يا دا بؤيوك بير اؤلچوده آسيميله اولموش، ميللي ياشامي تهلوكه يه گيرميش؛ اؤته ياندان دا ميللتله شمه نين ايلكين آدديملاريني آتان بير خالقدير. بونون دا آنلامي بيزيم خالقين، طيبب ديلي ايله دانيشماق ايسته رسه ك، روتين موداخيله لرله بيرليكده اورژانس موداخيله، حتتا صونعي حياتا دؤنده رمه يؤنته ملرينه ده ائحتيياجي واردير دئمكدير.

باشقا بير دئييشله، من بو مساله يه ميللتله شمه آچيسيندان ياناشيرام. بيليندييي كيمي سؤزوموز`ده چيخان يازيلارين بؤيوك بير بؤلومو، بيلگيله نمه و اينسانلاري بيگليله نديرمه آماجيني گودور (گونئي آزربايجان`ين ميللي، سيياسي، ائتنيك و تاريخي سينيرلارينين دقيقله شديريلمه سي؛ توركجه ني ايله تيشيم و يازيلي ديليميزه چئوريمه؛ ديليميزي فارسجا كلمه لردن آرينديرما؛ تقويمين توركجه له شديرلمه سي؛ خالقيميزين مذهبي اولان جعفري شيعه لييينين فارسلارين ايمامي شيعه ليييندين فرقلي اولدوغو؛ وطنيميزين فارسلارين وطني اولان فارسيستان`دان فرقلي اولدوغو؛ ميللي تاريخيميزين اؤزگون و فارس ميللي تاريخيندن فرقلي اولدوغو، .....). آنجاق بيلگيله نمكدن باشقا، بو قونولارين هاميسينين بيزي فارس خالقيندان آييرت ائتمه، آيريشديرما، دولاييسي ايله ده بيزيم ميللتله شمه ميزه كؤمه ك ائتمه كيمي يان آماج و فايدالاري دا واردير. دئمه لي بو يازيلار عئيني حالدا، ايكي ده ييشيك آماجا اولاشما و يارار ساغلامايي – يعني "بيلگيله نمه" و "ميللتله شمه" آماجلاريني- گودمكده دير.

منجه بيز آسيميله اولموش خالقيميزين، ميللتله شمه سينه كؤمه ك ائده ن، كؤمه ك ائده بيله ن، كؤمه ك ائده بيله جك ائحتيمالي اولان نه وارسا، نه بولابيليرسه ك اونلاردان يوخاريداكي آماجلار دوغرولتوسوندا يعني "بيلگيله نمك" و "ميللتله شمك" دوغرولتوسوندا يارارلانماليييق. بونلار آراسيندا "بايراق" كيمي ياپاي (صونعي)، يا دا "ديل” كيمي دوغال (طبيعي) قونو و آراجلار اولابيله ر. گونئي آزربايجان`ا آيري بير بايراق منيمسه تمك، حتتا صيرف بئله بير بحثي آچماق، ايران چرچيوه سينده اؤزونو تانيملاما و اونا باغلي قالما تابوسونو ييخاجاق، بيزيمله فارس خالقي آراسيندا وار اولان آيريشماني چوخالديب آرتيراجاق، خالقيميزين ميللي آسيميلاسييونو قاباغيندا انگه ل تؤره ده جك و اونون ميللتله شمه سينه يارديم ائده جكدير. ايشته بو اوزدن ده، ده يه رله نديريلمه سي گره كه ن ائشينه آز راستلانير بير فورصتدير. گونئي آزربايجانين ميلل بايراغي قونوسوندا، دوغرو توتومون نه اولدوغونو باشا دوشمك اوچون، دؤولتي اولماديغي حالدا چوخدان اؤزونه ميللي بايراق منيمسه ميش كورد حركتيني، اؤزه لليكه توركييه و عراقدا اينجه له مك يئته ر.

البتته داوام ائده ن بو تارتيشمالار، گونئي آزربايجان اوچون بللي بير ميللي بايراقلا سونوجلانيرسا، داها ياخشي اولار. آنجاق بو تارتيشمالار هر هانسي بير بايراغا سونوجلانماسا دا، تك باشينا بئله بير تارتيشمانين ياپيلماسي بيله، بيزيم فارسلاردان آيريشماميزا، دولاييسي ايله ميللتله شمه ميزه يارديم ائده جكدير. بو اوزدن ده، بو تارتيشما آلقيشلانمالي و يايقينلاشديريلاراق درينله شديريلمه ليدير.

٢- بو قونونون فارس مئديياسي اوزره ينده كي ائتگي و يانقيسي دا اؤنه مليدير. بو تارتيشمانين ياپيلماسي، بيزيم ميللي مساله و گونده ليكلريميزين فارس خالقيندان فرقلي اولدوغونون بير قانيتيدير. بو آيريجا تورك خالقي و گونئي آزربايجان`ين اؤز گونده ميني بليرله مه و داهاسي آزربايجان ميللي دئموكراتيك حركتينين موديرييتينين فارس و ايرانچي-سراسري تشكيلاتلاردان تامامي ايله آيري و موستقيل اولدوغونون گؤسته رگه سيدير. بئله بير آدديم، گئچميشده و بنزه ري دوروملاردا گؤرولدويو كيمي، موطلق شكيلده فارس تشكيلات و شخصييتلري، سيياسي اولاراق تعويض وئرمه و گوذشته گئتمه يه مجبور ائده جكدير.

٣- بايراق تارتيشماسيني گره كلي قيلان اوچونجو بير قونو، بؤلگه ده كي دنگه سيز ميللي دورومدور. بيزيم قونشولار، اؤزه لليكله سورونلو اولدوغوموز ايكي قونشوموز يعني فارس و كورد (و قوزئيده ائرمني) خالقلاري چوخ سورعتله ميللتله شمه سوره جينده ايله رله يير، حتتا اونو بيتيرميشديرلر. بونون طبيعي سونوجو اولاراق دا ميللتله شمه نين، عئيني حالدا بيرله شديريجي اولان ذئهني شرطلرينين هاميسيني، بير بير الده ائدير و يا الده ائتميشديرلر. ميللتله شمه نين بيرله شديريجي ذئهني شرطلرينين باشيندا، "اورتاق تاريخ حيسسي"، "اورتاق وطن تانيمي"، "اورتاق ديل، ادبييات، خط و ايملا"، "اورتاق سمبوللار" و "اورتاق تقويم" ساييلابيله ر. بيز ايسه اورتا دوغو، قافقاز و آناتولويا داغيلميش آزربايجان توركلري اولاراق، يوخاريدا ساييلان ميللتله شمه نين ذئهني شرطلري آچيسيندان و هئچ بير يؤندن بوگون فارس، كورد و ائرمني خالقلاري ايله آياقلاشا بيلمه ريك. بيز ميللتله شمه سوره جينده بو خالقلاردان اونلارجا ايل، بلكه ده يوز ايلدن آرتيق داليداييق.

بيزيم بو ميللي گئري قالميشليغيميز و قونشولاريميز اولان كورد و فارسلارين ميللتله شمه آشامالارينداكي بيزيمله آرا، حتتا اوچوروم آچمالاري، ياخين گله جكده بيزه چوخ جيددي سورونلار ياراداجاقدير. بو سورونلارين باشيندا گئرچه كله شمكده اولان "تورپاق ايتيرمه" اولاسيليغي گلمكده دير. منجه اينديكي دورومدا بيز بو ايكي خالقلا وار اولان ميللتله شمه آراميزي سورعتله قاپاتماز ايسه ك؛ غربي آزربايجان، كوردوستان، كيرمانشاهان و همدان اوستانلاريندا تورك-آزربايجان تورپاقلاريني كوردلره؛ و مركزي، قزوين، همدان، قوم، تئهران و حتتا زنجان اوستانلاريندا فارسلارا بؤيوك تورپاق قاپديرماقلا اوزله شه جه ييك. آنجاق گونئي آزربايجان`ين اؤزونه عاييد ميللي بير بايراغا قاووشماسي، سمبوليك و عئيني اولاراق خالقيميزين ميللتله شمه سوره جيني قيپيرداديب يئيينله شديره جكدير، اليميزي بو ايكي خالق قارشيسيندا گوجله نديره جك و تورپاق ايتيرمه ريسكيني آزالداجاقدير. دوغروسو كوردلرين اورمودا كوردوستان بايراغي قالديقلاري بير حالدا، گونئي آزربايجان`ين بايراقسيزليغي آبسورد گؤرونور.

٤- بايراق تارتيشمالارينين دؤردونجو فايداسي، بيزه سيياسي مساله لري تارتيشمايي اؤيره تمه، دئموكراتيك دييالوق آلانيندا ورزيش و تمرين ائتمه، چوخ سسليلييه آليشما، يئكه (ماكرو) ميللي سورونلاريميز حاققيندا چئشيتلي، يئني دوشونجه لر اوره تمه، اونلارا اؤزگون چؤزوملر بولما قابيلييتيميزي گليشديرمه و بونلارين هاميسي ايله ايلگيلي، وارسا ضعف و اكسيكليكلريميزين نه لر اولدوغونو اؤيره نمه ميزه فورصت و ايمكان ياراتماسيدير. بئله بير بحثه گيريشمك، آيريجا بيزي قارشيلاشديغيميز مساله لردن قورخمامايا، لاپ ترسينه اونلارين اوستونه گئتمه يه آليشديرار. بيز بوگون گونئي آزربايجان`ين ميللي بايراغي كيمي بسيط بير قونونو تارتيشانميرساق، تارتيشماني باشارميرساق، تارتيشماق بيله ايسته ميرسه ك، ياخين گله جكده چوخ داها جيددي مساله لريميزين البتته كي ايچينده قالاجاق و بوغولاجاييق.

دئمه لي بيز بوگون جيددي گؤرونمه يه ن بايراق بحثيني، جيددي بير شكيلده اؤزوموزو اولقونلاشديرماق، گليشديرمك، مدنيله شديرمك و دئموكراتيكله شديرمك اوچون قوللانماليييق. بايراق دئموكراتيك يوللارلا سئچيلمه مه يه بيلير، آنجاق دئموكراتيك يوللارلا ياپيلان بايراق تارتيشماسي، بيزي اولقونلاشديرار، مدنيله شديره ر و دئموكراتلاشديرار. اينديليك بو بحثلر، بير سيرا سيياسي فععال و آيدينلاريميزين مدني تارتيشما آدابينا ياد و دار گؤروشلو اولدوغونو اورتايا قويسا دا، بو آجي گئرچه ك بيزي مايوس ائتمه مه ليدير. بلكه بيز بو فورصتي اؤز اكسيكليك و قوصورلاريميزي اورتايا چيخارتما، اونلاردان درس آلما، تجروبه قازانما و اونلاري گئده رمه اوچون ايشله تمله ليييك.

٥- بو بحثلرين باشقا بير ياراري، ايندييه جه ن تارتيشيلمايان، تابو ساييلان چوخ ساييدا قونونو اورتايا چيخارماسي و ديشا وورماسيدير. منجه بو يارار، باشلي باشينا بؤيوك بير قازانيمدير. اؤرنه يين، بو تارتيشمالار سيراسيندا اورتايا چيخان بير نئچه مساله بئله دير:

-گونئي`ين قوزئي`دن آيري و اؤزگون سيياسي كيملييك، سوره ج و ائحتيياجلاري اولدوغو،

-قوزئي آزربايجانلا گونئي آزربايجان`ين بير بيري ايشلرينه نه اؤلچوده و هانسي بير شرطلرده قاريشابيله جكلري،

-بيرله شيك آزربايجان`ين نئجه اولوشاجاغي، بونون گونئي مساله سيني چؤزمكده نه اؤچوده اؤنه ملي اولدوغو و نه قده ر حئسابا قاتيلماسي گره كدييي،

-ائلچي به ي`ين اؤزه لليكله گونئيله ايلگيلي دوغرو ويانليشلاري،

-حركتده گاموح`ا دا حاكيم اولان دئسپوتلوق، اينحيصارچيليق، شخصييته پرستيش و اورتا مخرجه يئتيشمك نييتينين يوخلوغو كيمي ايلكه ل توتوم و داورانيشلارين وارليغي،

-گونوموزده كي فئدئرالچي قوروپلارين چوخونون خالقيميزين يئكه مساله لرينين نه اولدوغونو يانليش تشخيص وئرمه لري، ايران مركزلي دوشونوب داورانمالاري، گونئي`ين اؤزگون سيياسي و ميللي سيمبوللارا صاحيب اولماسيندان قورخمالاري و بونا قارشي چيخمالاري، حتتا ٨٠ ايل بوندان قاباق اؤزونه بايراق سئچه ن آزاديستان دوشونجه سيندن ده گئريده اولمالاري، بونون ايسه اونلاري قيراقلاشديماسي (مارژيناللاشديرماسي)، حركتين ديشينا ايته له مه سي و اونلارين حاققيندا ايرانچي اولدوقلاري شوبهه لريني ياراتماسي

-سيياسي فععاللاريميزدان بير چوخونون موطلق شكيلده تورك آزربايجان تاريخي و دؤولتلري (قاجار- افشار- صفوي؛ آغ قويونلو-قاراقويونلو-ائلدنيزلي؛ ائلخانلي-جالاييرلي-تيمورلو؛ خارزمشاهلي-سلجوقلو-غزنه لي؛ .....) حاققيندا بيلگيسيزليكلري، اونلارين ميراث، سوننت و سمبوللاريني تانيما و قورومايا اؤنه م وئرمه مه لري، بونا گره ك دويمامالاري

-سيياسي فععاللاريميزين موطلق چوخونلوغون آزربايجان توركلرينين توركيه، عراق و سورييه ده اولان ديياسپورالاريني هئچه سايمالاري، اونلارلا هر هانسي ميللي بير باغي حيسس ائتمه مه لري، اونلارا ياخينلاشما كيمي بير مساله لرينين اولماييشي
....

0 Comments:

Post a Comment

<< Home