پرچم جمهوری آذربایجان و آذربایجانیهای ساکن در کشورهای دیگر

علیرضا جوانبخت قولونجو




- ۲۳ مه ۲۰۰۶ (۲ خرداد ۱۳۸۵) زمانی که در بین دهها هزار ترک اورمیه ای شعارهایی مثل "تورک دیلی رسمی اولسون" و "هارای هارای من تورکم" را سر داده بودیم٬ بعد از عبور از ایالت و پیچیدن به خیابان کاشانی چند عدد پرچم جمهوری آذربایجان را در دستان معترضین اورمیه ای دیدم.

- چند وقت پیش به مناسبت هشتاد و نهمین سالگرد جمهوری آذربایجان پرچم جمهوری آذربایجان را به همراه عکسی از محمد امین رسولزاده در قسمت تصویر یاهو مسنجر قرار داده بودم. یکی از دوستان فعال حقوق بشر که فارس زبان هستند٬ با دیدن این تصویر به شدت اعتراض کرده و پیام "مگه شما ایرونی نیستی؟" را به من فرستادند.

- مدتی قبل مقاله ای از گونتای جوانشیر نویسنده آذربایجانی با عنوان "آیا بر افراشتن پرچم شمال (آذربایجان شمالی) در جنوب (آذربایجان جنوبی) درست است؟"(گونئيده قوزئيين بايراغيني قالديرماق دوغرودور مو؟) خواندم. نوشته آقای جوانشیر می گوید٬ برافراشتن پرچم جمهوری آذربایجان در شهرهایی مثل تبریز و اورمیه صحیح نیست٬ چون ممکن است به مفهوم طرفداری از ایده آذربایجان واحد باشد.

به گمان من در اینجا به چند مسئله توجه نشده است:

- تاسیس جمهوری آذربایجان در سال ۱۹۱۸ و بر افراشته شدن پرچم سه رنگ آن اتفاقی خوش در شرق و جهان اسلام است و طبیعی است که بسیاری از آذربایجانیهای جهان به آن فخر کنند. محمد امین رسولزاده بانی این جمهوری در مبارزه های ضد استبدادی ایران هم حضور فعال داشته است. تاسیس یک حکومت جمهوری در سال ۱۹۱۸ آنهم توسط یک نویسنده و روزنامه نگار مترقی و آزادیخواه آذربایجانی البته که موجب غرور و افتخار یک ترک آذربایجانی است.

- اعتراضات ملی در آذربایجان که در ماه مه ۲۰۰۶ به اوج خود رسید٬ مبارزه ای است با هدف احقاق حقوق شهروندی آذربایجانیهای ایران. یکی از همین حقوق شهروندی ـ که اغلب مواقع حتی خودمان نیز آن را سانسور کرده ایم ـ حق ارتباط با همزبانهایمان در آنسوی مرزهاست. ترکهای آذربایجان حق دارند با کشورهای ترک زبان مراودتهای فرهنگی و حتی سیاسی داشته باشند. آنها حق دارند به میرزا علی اکبر صابر٬ جلیل محمد قلی زاده و مکتب مترقی ملا نصرالدین و همچنین به محمد امین رسولزاده و پرچم سه رنگ آذربایجان که سمبلی از یک دموکراسی پیشرفته در حدود یک قرن پیش است٬ افتخار کنند.

به گمان من هر آذربایجانی بدون توجه به کشوری که تابعیت آن را دارد و حتی بدون توجه به فکر و عقیده سیاسی اش می تواند با دیدن این پرچم و دانستن تاریخ آن احساس غرور کند. به عنوان یک فعال حقوق بشر وطیفه داریم از کسانی که از این حق محروم هستند٬ دفاع کنیم. از فعالان سیاسی و مدافعین حقوق بشر انتظار می رود چنین مسئله ای را با مسائلی همچون آذربایجان واحد ارتباط ندهند.

http://quluncu.blogfa.com/post-22.aspx